Recepta na smog warszawski, czyli co należy zrobić, by poprawić jakość powietrza w Warszawie?
1. Cała nadzieja w zrównoważonym transporcie
Konieczna jest rewizja dotychczasowej polityki transportowej w kierunku uprzywilejowania transportu zbiorowego. W Warszawie większość zanieczyszczeń wytworzonych na terenie miasta pochodzi z transportu kołowego, przez co stołeczny smog jest problemem zdecydowanie całorocznym – nie znika bowiem wraz z końcem sezonu grzewczego.
Ruch kołowy, wzorem zachodnich stolic Europy, powinien być sukcesywnie „wyprowadzany” z centrum poprzez zwiększenie opłat za wjazd oraz parkowanie samochodów, a także wprowadzenie stref ograniczonego ruchu samochodowego.
Co roku kilkadziesiąt europejskich miast wprowadza strefy ograniczonej emisji komunikacyjnej – tzw. LEZ (ang. low emission zone), do których wjazd mają tylko pojazdy spełniające określone normy EURO. Pierwsze strefy zostały wprowadzone w 2008 r. w Berlinie, Hanowerze i Kolonii. Obecnie na terenie Niemiec jest ponad 53 takich stref.
W Londynie oprócz wprowadzenia stref ograniczonej emisji komunikacyjnej, pobierane są opłaty za wjazd do centrum. Spowodowało to zmniejszenie liczby pojazdów wjeżdżających do tego obszaru o około 18%. Po tym, jak, Oxford Street (najpopularniejsza ulica handlowa w Londynie), została zidentyfikowana jako jedna z najbardziej „zatrutych” ulic świata, burmistrz Londynu podjął decyzję o całkowitym wykluczeniu z niej ruchu kołowego do 2020.
W Paryżu w określone, najbardziej „zanieczyszczone” dni ogłaszany jest darmowy transport publiczny, a po mieście poruszać mogą się jedynie samochody z parzystymi (na zmianę z nieparzystymi) numerami rejestracyjnymi i samochody przewożące trzech i więcej pasażerów.
Rzym wprowadza cotygodniowe „eko niedziele”, podczas których zakazany będzie ruch samochodów i motocykli niespełniających odpowiednich norm EURO. Na ulice tego dnia wjeżdżają jedynie samochody przyjazne środowisku.
Co mogą robić władze w zakresie ograniczenia smogu z transportu?
- wprowadzić opłaty za wjazd do centrum
- podnieść opłaty za parkowanie
- rozszerzyć strefy płatnego parkowania
- częściej myć ulice na mokro
- wyznaczyć strefy LEZ, do której wjechać mogą tylko samochody spełniające normy jakości emisji spalin
- tworzyć buspasy (Puławska, Marynarska, W. Miedzeszyński, Al. Waszyngtona)
- nie poszerzać ulic a w zamian usprawniać zbiorową komunikację
- tworzyć plany zagospodarowania przestrzennego (ochrona terenów zielonych, ochrona przed zabudową korytarzy wentylacyjnych)
2. Reformy wymaga również sposób, w jaki ogrzewamy mieszkania.
Wymiana pieców na niskoemisyjne, gazowe albo elektryczne oraz wprowadzenie przepisów w zakresie wymogów dotyczących paliw to podstawowe rozwiązania, które doprowadzą do eliminacji poważnych zanieczyszczeń powietrza.
Kraków wprowadził zakaz palenia węglem w gospodarstwach domowych. Warszawa też potrzebuje takiej uchwały.
Co mogą robić władze w zakresie ograniczania niskiej emisji?
- przestać montować pozaklasowe piece starej generacji w budownictwie komunalnym
- sprawniej przyłączać nowe gospodarstwa do instalacji gazowych i OC
- wdrażać i skutecznie promować program dopłat do wymiany pieców starej generacji na nowe ekologiczne
- wspierać najuboższych mieszkańców w opłatach za energię
- kontrolować i karać wysokimi mandatami gospodarstwa opalające śmieciami
- realizować postanowienia Programu Ochrony Powietrza
- wprowadzić skuteczną uchwałę antysmogową
- edukować obywateli w kwestiach prawidłowego spalania